شرح کامل ( شرایط عمومی ) بیمه شخص ثالث

مقدمه

این قرارداد (بیمه نامه) که بر اساس قانون بیمه اجبارى مسئولیت مدنى دارندگان وسائل نقلیه موتورى زمینى در مقابل شخص ثالث مصوب بیست و نهم دى ماه ١٣۴٧ و آئین نامه اجرائى شماره ۴۴٨٠٨ مورخ ٢٩/١٢/١٣۴٧ و تصویبنامه اصلاحى شماره ٩٨١۶ مورخ ١٧/٣/١٣۴٨ و قانون بیمه مصوب اردیبهشت ماه ١٣١۶ (تا آنجا که مغایر با قانون اجبارى مذکور در فوق نباشد) و شرایط عمومى و همچنین شرایط خصوصى آن مستند به تقاضا و اظهارات کتبى بیمه گذار یا نماینده او تنظیم گردیده است بین بیمه گر و بیمه گذار منعقد مى گردد و هر گونه تغییرى که در آن داده شود بوسیله اوراق الصاقى خواهد بود .
هر گاه مفاد بیمه نامه یا برگه هاى الحاقى با موافقتهایى که بین طرفین بعمل آمده است مطابقت نکند بیمه گذار باید ظرف پانزده روز تغییر و تصحیح آنها را کتباً خواستار شود و گرنه اوراق مذکور قبول شده تلقى خواهد شد .

شرایط عمومى

ماده اول- تعاریف

الف- بیمه گر شرکت و یا موسسه بیمه مجاز به انجام بیمه اجبارى مسئولیت مدنى دارندگان وسایل نقلیه موتورى زمینیدر مقابل اشخاص ثالث مى باشد که پیشنهاد بیمه را دریافت و بموجب این بیمه نامه مسئولیت مدنى دارندگان وسایل نقلیه مشمول بیمه را بیمه مى نماید .
ب- بیمه گذار شخص یا موسسه اى است که نام او تحت این عنوان در شرایط خصوصى بیمه نامه ذکر شده باشد . مالک وسیله نقلیه مورد بیمه و هر کسى که بدستور و اجازه او و یا بیمه گذار نگهدارى و رانندگى وسیله نقلیه مورد بیمه را بعهده داشته باشد از لحاظ این بیمه نامه بیمه گذار تلقى مى شود .
پ- اشخاص ثالث ، کلیه اشخاصى که در اثر حوادث وسایل نقلیه موتورى زمینى دچار زیانهاى بدنى و یا مالى مى شوند ، اعم از اینکه داخل یا خارج وسیله نقلیه مورد بیمه باشند از جهت این بیمه نامه ثالث تلقى مى شوند به استثناى اشخاص زیر :
١- بیمه گذار طبق تعریف بند “ب” فوق و کلیه کسانى که مسئولیت آنها مسئولیت بیمه گذار تلقى میگردد .
٢- کارکنان بیمه گذار مسئوول حادثه حین کار و انجام وظیفه تحت پوشش مى باشد .
٣- همسر ، پدر ، مادر ، اولاد ، اولاد اولاد ، و اجداد تحت تکفل بیمه گذار در صورتى که سرنشین وسیله نقلیه اى باشند که راننده یا بیمه گذار مسئول حادثه باشد .
۴- راننده اى که حادثه منحصراً در نتیجه خطاى او ایجاد شده باشد ولى در صورت تصادف و یا چند وسیله نقلیه چنانچه رانندگان آنها در ایجاد حادثه مقصر باشند در برابر یکدیگر ثالث تلقى مى شوند و زیان وارده به آنها با توجه به درجه مسئولیت آنها در مقابل یکدیگر احتساب خواهد شد .
۵- راننده اى که حادثه در اثر عمد او ایجاد شده و همچنین راننده اى که فاقد گواهینامه رانندگى باشد یا گواهینامه او باطل شده باشد .

ت- عدم سازش

ماده هفتم- حق توافق تسویه خسارتهاى مشمول این بیمه نامه تا میزان تعهد بیمه گر در کلیه مراجع و مراحل قضائى براى بیمه گر محفوظ است و بیمه گذار و نمایندگان او بدون موافقت کتبى بیمه گر حق سازش و توافق با اشخاص ثالث را ندارند در هر حال بیمه گر حداکثر تا حدود مبالغ بیمه شده جوابگوى خسارتهایى است که میزان آنها از طرف کارشناسان خود یا کارشناسان مراجع صلاحیت دار قضائى تعیین و برآورد شده و مطابق مقررات قانونى و موارد شرایط این بیمه نامه قابل پرداخت باشد .

فصل سوم

تعهدات بیمه گر

ماده هشتم- بیمه گر متعهد است که خسارت وارد به اشخاص ثالث را با توجه به مواد و شرایط این بیمه نامه و ضمائم و ملحقات آن حداکثر تا حدود مبلغ بیمه شده به اشخاص ثالث زیان دیده بپردازد .

ماده نهم- میزان تعهد بیمه گر در هر حادثه و نسبت به هر خسارت بدنى و مالى در شرایط خصوصى بیمه نامه قید میگردد . تعهد مذکور نباید از میزان حداقل مقرر در آئین نامه هاى اجرائى قانون بیمه اجبارى کمتر باشد .

ماده دهم- کسانیکه در اثر حوادث وسایل نقلیه موتورى به دیگران زیان بدنى وارد آورند موظفند کـمـکهاى اولیـه لازم را بـراى نجات مصدومین بعمل آورند . هزینه هایى که از این بابت متحمل مى شوند تا میزان ٢٠% کل خسارت در مقابل ارائه اسناد مثبته از طرف بیمه گر جبران خواهد شد.

ماده یازدهم- جبران خسارتهاى بدنى و مالى که در اثر محمولات وسایل نقلیه به اشخاص ثالث وارد مى شود بر عهده بیمه گر خواهد بود لکن در هر حال خسارتهاى ناشى از عملیات حین بارگیرى و باراندازى و خسارتهایى که به خود محمولات وسیله نقلیه مورد بیمه وارد مى شود از شمول تعهدات مندرج در این بیمه نامه خارج است .

ماده دوازدهم- در صورتیکه راننده وسیله نقلیه مورد بیمه هنگام وقوع حادثه فاقد گواهینامه رانندگى باشد یا گواهینامه او باطل شده یا مطابق مقررات راهنمایى و رانندگى متناسب با نوع وسیله نقلیه مورد بیمه نباشد موجب خسارت اشخاص ثالث گردد بیمه گر حق دارد پس از پرداخت خـسـارت وارد بـه اشـخاص ثالث به مسئول حادثه مراجعه خسارتهاى پرداخت شده و زیانها و هزینه هایى که از این بابت متحمل شده است مسترد دارد .

ماده سیزدهم- خسارتهایى که در اثر مستى راننده وسیله نقلیه مورد بیمه به اشخاص ثالث وارد مى شود تا حدود مبلغ بیمه شده از طرف بیمه گر جبران مى شود سپس از مسئول حادثه مطالبه و بنفع بیمه گر وصول خواهد شد . ولى در هر حال خسارت وارد به راننده اى که حادثه در اثر مستى او ایجاد شده باشد قابل پرداخت نیست .

فصل چهارم

برآورد و تسویه خسارت
الف- برآورد خسارت

ماده چهاردهم- برآورد خسارتهاى وارد به اشخاص ثالث بوسیله کارشناس یا کارشناسان صورت مى گیرد در صورت عدم توافق در میزان خسارت طبق ماده ٢٣ این بیمه نامه عمل خواهد شد .

ب- تسویه حساب

ماده پانزدهم- پس از آنکه بیمه گذار و اشخاص ثالث مدارک و اطلاعات لازم و مورد در خواست بـیـمه گـر را تسلیم کـردند رسیـدگى به پرونده خسارت بمنظور تسویه خسارت موضوع آن آغاز مى شود .
خسارت ظرف ودت ١۵ روز از تاریخ توافق طرفین و در صورت ارجاع به داورى یا طرح در محاکم صلاحیت دار ظرف مدت ١۵ روز از تاریخ اعلام راى قطعى داوران یادادگاه صالح تسویه مى شود .
هنگام تسویه قطعى خسارت کلیه مبالغى که قبلاً بیمه گر بابت همان حادثه پرداخته است از مبلغ نهائى کسر خواهد شد .

فصل پنجم

مقررات مختلف
انتقال وسیله نقلیه
ماده شانزدهم- از تاریخ انتقال وسیله مورد بیمه به هر عنوان حقوقى به دیگرى قرارداد بیمه خود بخود به مالک جدید منتقل مى شود . انتقال گیرنده موظف است ظرف ١۵ روز از تاریخ انتقال ، شماره بیمه نامه ، تاریخ دقیق انتقال وسیله نقلیه ، نام و نام خانوادگى خود ، آدرس و شغل مورد استفاده تازه وسیله نقلیه را به وسیله نامه سفارشى یا در قبال دریافت رسید به بیمه گر اطلاع دهد و باقیمانده حق بیمه اضافى را در صورتیکه مشمول اضافه حق بیمه گردد بپردازد . در صورتیکه ظرف ١۵ روز تمام از تاریخ انتقال مراتب فوق به بیمه گر اطلاع داده نشده ، انتقال گیرنده مسئول هر نوع زیانى است که از این بابت به بیمه گر وارد شود .

تشدید خطر
ماده هفدهم- در صورتیکه تشدید خطر موضوع بیمه ، بیمه گر حق تجدید نظر در میزان حق بیمه را دارد .
در اینصورت بیمه گر اضافه حق بیمه را تعیین و به بیمه گذار پیشنهاد مى نماید . در صورتیکه بیمه گذار حاضر به قبول پرداخت آن نشود ، بیمه گر حق فسخ قرارداد بیمه را خواهد داشت و اگر تشدید خطر در نتیجه عمل خود بیمه گذار باشد مى تواند خسارت وارده را نیز از مجراى محاکم عمومى از او مطالبه کند .
در صورتیکه بیمه گر پس از اطلاع از تشدید خطر بنحوى از انحا رضایت به ابقا قرارداد بیمه بدهد مثل آنکه اقساطى از وجه بیمه (حق بیمه) را پس از اطلاع از مراتب از بیمه گذار قبول کرده یا خسارت بعد از وقوع حادثه را پرداخته باشد دیگر نمى تواند به مراتب مذکور استناد کند . وصول اقساط حق بیمه بعد از اطلاع از تشدید خطر یا پرداخت خسارت پس از وقوع حادثه دلیل بر رضایت بیمه گر به بقا قرارداد بیمه مى باشد .
(ماده ١۶ قانون بیمه مصوب ١٣١۶) .

تخفیف در حق بیمه

ماده هیجدهم- در صورتیکه در مدت اعتبار بیمه نامه خسارتى اعلام نشود و بیمه گذار موجب پرداخت خسارتى از طرف بیمه گر نگردد ، هنگام تجدید بیمه نامه بمیزان زیر از حق بیمه به بیمه گذار تخفیف داده مى شود :

براى یکسال عدم خسارت ۵% حق بمه سالانه براى دو سال عدم خسارت ١٠% حق بیمه سالانه
براى سه سال عدم خسارت ١۵% حق بیمه سالانه
سال ششم به بعد ۵٠% تخفیف نسبت به حق بیمه مازاد مالى و جانى

تشدید خسارت – افزایش حق بیمه
ماده نوزدهم – در صورتیکه بیمه گذار مرتکب بى مبالاتى و بى احتیاطى هاى مکرر شود ، بنحویکه در مدت حداکثر یکسال اعتبار بیمه نامه موجب دو خسارت و یا بیشتر شود و جمع خسارتهاى مذکور از ٠٠٠/٨٠ ریال تجاوز نماید ، ٢٠% حق بیمه اضافى نسبت به حق بیمه اصلى براى بقیه مدت قرارداد دریافت خواهد شد .

محرومیت از دریافت خسارت
ماده بیستم – هرنوع خدعه و تبانى اشخاص ثالث یا ارائه مدارک مجعول که موثر در موضوع باشد، در صورت اثبات موجب محرومیت از دریافت خسارت میگردد .

مدت قرارداد بیمه و تمدید آن
ماده بیست و یک – آغاز و انجام و مدت اعتبار قرارداد بیمه و ترتیب تمدید آن در شرایط خصوصى بیمه نامه قید مى گردد .

فسخ قرارداد بیمه
ماده بیست و دوم – قرارداد حاضر با ارسال یک اخطاریه قبلى پانزده روز در موارد زیر قابل فسخ است .
الف – فسخ از طرف بیمه گر

١- در صورت عدم پرداخت حق بیمه مقرر
٢- بعد از هر خسارتى که بیمه گر ملزم به جبران آن گردد
٣- در صورت تشدید خطر مگر آنکه توافقى بین طرفین حاصل شود .
۴- در صورت اعسار یا ور شکستگى بیمه گذار

تبصره
در مورد فوق طلبکاران بیمه گذار تا تحصیل موافقت بیمه گر مى توانند قرارداد بیمه را ابقا کنند.

ب – فسخ از طرف بیمه گذار

١- در ورتیکه وضعیت تشدید کننده خطر که در بیمه نامه ذکر شده از بین برود بیمه گر حاضر نشود تخفیفى در حق بیمه بدهد .
٢- در صورت توقیف وسیله نقلیه مورد بیمه
٣- در صورت ورشکستگى بیمه گر ( یا سلب صلاحیت بیمه گر از انجام عملیات بیمه اجبارى موضوع قانون ) .

پ – انفساخ
در صورت از بین رفتن کلى وسایل نقلیه مورد بیمه قرار داد بیمه منفسخ خواهد شد .
تبصره ١ – در صورت انفساخ یا فسخ قرارداد از طرف بیمه گر حق بیمه مربوط به بقیه مدت بیمه نامه به بیمه گذار مسترد مى شود و در صورت فسخ از طرف بیمه گذار حق بیمه طبق تعرفه کوتاه مدت مذکور در آئین نامه اجرائى قانون بیمه اجبارى محاسبه مى شود .
تبصره ٢ – چنانچه بیمه گذار تصمیمى دایر به فسخ اتخاذ کند ، باید مراتب را بوسیله نامه سفارشى به بیمه گر اطلاع دهد و ضمناً اصل بیمه نامه و گواهى بیمه را پیوست در خواست خود نماید .
بیمه گر نیز در صورت تصمیم فسخ باید نظر خود را بوسیله نامه سفارشى یا تلگرافکه به آخرین نشانى بیمه گذار مى فرستند اعلام کند . اثر فسخ در تمام موارد ، ١۵ روز پس از ارسال نامه سفارشى یا تسلیم تلگراف به اداره تلگراف شروع مى شود .

داورى
ماده بیست و سوم – بیمه گر و بیمه گذار و همچنین بیمه گر و اشخاص ثالث سعى خواهند کرد که کلیه اختلافات ناشى از این قرارداد را به طریق داورى حل و فصل کنند .

مرور زمان
ماده بیست و چهارم – مـرور زمان دعـاوى مربوط به این بیمه نامه از تاریخ وقوع حادثه دوسال مى باشد و هرنوع اقدام ذینفع بمنظور مطالبه خسارت از ارسال نامه یا تلگراف یا اظهار نامه قاطع مرور زمان خواهد بود . مدت مرور زمان جدید بعد از انقطاع یکسال است .

حدود جغرافیایى اعتبار بیمه نامه
ماده بیست و پنجم – اعتبار این بیمه نامه در داخل خاک ایران است مگر آنکه توافقى در این مورد بین بیمه گر و بیمه گذار حاصل شده باشد .